Duivenkervel - Fumaria officinalis
Duivenkervel behoort tot de Papaverfamile,
Papaveraceae.
Duiven eten graag van de plant en de bladen
lijken op die van kervel, vandaar de Nederlandse naam.
Fumária stamt af van het Latijnse woord fumus, wat ‘rook’ betekent. Maar wat heeft rook nou met dit plantje te maken?
Omdat men vroeger meende dat het plantje
zich uit damp, die uit de aarde opsteeg, kon ontwikkelen. Vandaar de bijnaam ‘Aardrook’. Heel vroeger vertelde men
elkaar dat heksen en tovenaars de plant in hun offervuur wierpen en zij door de
rook van duivenkervel onzichtbaar werden. Dat zou kunnen zijn omdat omstanders
de stekende rook in de ogen kregen en niets meer konden zien.
Een andere verklaring voor de naam is iets
vrolijker van aard. Het verhaal is dat meisjes in die tijd elkaar vertelden dat
wanneer je duivenkervel op je boezem droeg, de eerste de beste vrije man die je
tegen kwam je toekomstige echtgenoot zou worden. Ook werd het door diezelfde
meiden geplukt en gekookt met melk en wijwater. Het rode vocht werd op
feestdagen op hun wangen gesmeerd. Blozende
wangen was het effect.
Een meer logische verklaring voor de mooie
naam van het plantje is dat het graag gegeten wordt door duiven. En vanwege de
gelijkenis met de bladeren van het keukenkruid kervel, heet dit algemeen
voorkomend plantje gewone duivenkervel.
De gewone duivenkervel is een eenjarige,
kruidachtige plant. De 6-9 mm lange bloemen staan in trossen van tien tot
vijftig stuks. Ze zijn purperrood, met een zwart purperen top en een groene
kiel. De vrucht is een nootje met één zaadje. De bladen zijn dubbel geveerd.
Een bijzonderheid is wel dat er in de spoor
aan de achterkant van elke bloem nectar zit, maar dat de meeste insecten
hiervoor nauwelijks of geen belangstelling hebben. Dat deert het plantje niet
want met zelfbestuiving komen er ook vruchten.
De gewone duivenkervel is reeds sedert de
oudheid bekend om zijn geneeskracht. Dioscorides en Galenus vermeldden in de 1ste
en resp. de 2de eeuw na Chr.
De werking van de plant op de galafscheiding en de leverfunctie.
Plinius de Oudere (circa 23 – 79 na Chr.)
noemde de plant al, en in alle belangrijke kruidboeken uit de middeleeuwen komt
hij voor.
In de 10de eeuw gaven Arabische
heelmeesters hoog op met de kwaliteiten van de duivenkervel, en in de 16de
eeuw steekt Matthiolus er de loftrompet over
als een specifiek middel tegen stoornissen van het darmkanaal. Maar zijn belangrijkste vermogen is hierin
gelegen dat hij een lange levensduur garandeert.
De plant bevat een aantal alkaloïden,
waarvan fumarine de voornaamste is, en daarnaast kaliumzouten, flavonoïden en
tannine. Een aftreksel van de gedroogde plant is werkzaam tegen
huidaandoeningen als eczeem en het werkt laxerend en eetlust opwekkend.
Aardrook!
Dioscorides (circa 40-90 na Chr.) noemde de
plant Kapnogorgion of Kapnos, wat ‘hevige rook’ betekent.
Alleen hij schreef dat het sap van dit kruid het gezicht sterkt en de
ogen doet tranen en Plinius zei zelfs “dat
het, gelijk rook, de tranen doet lopen.”
Een beetje geschiedenis
Sinds de oudheid is duivenkervel bekend om
zijn geneeskracht. Dioscorides (circa 40-90 na Chr.) en galenius (131 – tussen 201 en 216) vermeldden de
werking op galafscheiding en leverfunctie. Plinius, een Romeinse geleerde,
schaarde de plant onder de belangrijke geneeskruiden. De plant wordt genoemd in
diverse kruidenboeken uit de middeleeuwen.
Duivenkervel, een ogenschijnlijk banaal
plantje van ons platteland, heeft een grote geneeskracht. De medicinale toepassingen situeren zich op
het vlak van:
-
regulator van de galfunctie,
-
bevordert de spijsvertering,
-
voorkomt migraine door stoornissen
van de galwegen.
-
zweetopwekkend,
-
urinedrijvend door
kaliumzouten,
-
laxerende eigenschappen,
-
bloedzuiverend (goed voor acné,
eczema en dermatitis)
-
lymfeklierzwelling,
-
versterkend middel.
-
Het heeft ook een slaapwekkende
werking,
-
bloeddrukverlagende
eigenschappen,
-
vertraagt de hartslagen
-
het is een anti-allergicum, een
antioxidans,
-
lever ondersteunend
-
heeft een verdovende werking.
-
erg gewaardeerd bij ziektes van
het ademhalingsstelsel.
Het is een krachtige hoest stiller, niet
alleen in geval van allergische hoestprikkels, maar ook bij elke toestand van
infectie op de luchtwegen, zoals verkoudheden, grieptoestanden en bronchitis.
Duivenkervel remt snel en effectief de
hoestprikkels. De snelle werking van duivenkervel bij hoest komt doordat het
kruid niet alleen lokaal, in de luchtpijp bijvoorbeeld, ingrijpt.
Het heeft namelijk ook een effect op het
hoestcentrum dat in onze hersenen gelegen is.
Tenslotte vermelden we nog dat duivenkervel
erg zuiverend is: bloed en lymfe worden gefilterd en gal-, nier- en zweetfuncties
worden geactiveerd Dit is zeker een bijkomend voordeel als u naast de hoest ook
wat verkouden of grieperig bent.
Omdat duivenkervel de gal- en leverfunctie
verbetert, zweetopwekkend is, laxerend werkt en urinedrijvende eigenschappen
heeft, beschikt het over een goede bloedzuiverende werking. Deze bloedzuivering
is van belang voor mensen met huidziekten. Als er teveel afvalstoffen in het
lichaam zijn, die door verminderde leverwerking niet kunnen worden uitgedreven
op de normale manier, slaat het lichaam deze stoffen op in het bloed om hat
vervolgens via de huid te doen uitdrijven. Het probleem hierbij is dat als deze
stoffen zich in de huid bevinden, ze ontstekingen op celniveau kunnen
veroorzaken wat tot allerlei verschillende soorten huidziekten kan leiden.
Combineer duivenkervel met andere
hoeststillende planten in een siroop of een infuus. Infuus: twee à drie tassen
per dag van een infuus van 15 min trekken van 50 g op 1 l water.
Je kunt deze plant middels verschillende
bewerkingsvormen aanwenden.
Drie druppels moedertinctuur per dag,
500 tot 1000 mg nebulisaat(1:4) per dag,
Een kuur van 10 dagen met twee tot drie koppen thee van 50 gram van het gedroogde kruid op een liter water. Deze kuur dient 10 dagen te worden onderbroken en kan daarna weer worden aangevangen.
500 tot 1000 mg nebulisaat(1:4) per dag,
Een kuur van 10 dagen met twee tot drie koppen thee van 50 gram van het gedroogde kruid op een liter water. Deze kuur dient 10 dagen te worden onderbroken en kan daarna weer worden aangevangen.
Als men zich aan deze voorschriften houdt
is duivenkervel een volkomen veilig geneeskruid.
Nog even dit :
Duivenkervel is voor mensen een giftige
plant door de aanwezige alkaloïden maar zoals bij vele giftige planten kan het
dienen tot natuurmedicijn. Het is alleen giftig als men de plant als groente
gaat eten.
Disclaimer
bij het gebruik van deze blog
"Wilde
planten in Brugge" is niet verantwoordelijk voor eventuele schade, van
welke aard dan ook, als gevolg van het gebruik van planten voor medische of
culinaire doeleinden. “Wilde planten in
Brugge” kan niet aansprakelijk gesteld worden voor aanspraken die voortkomen
uit de verkeerde determinatie van een kruid of het verkeerde gebruik ervan in
de ruimste zin van het woord. Dit artikel vervangt niet het deskundig advies
van een arts of een erkend fytotherapeut.
Bronnen:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten